سر در گمى در حل مشكل

با توجه به بررسى هايى كه انجام يافت، سر در گمى عالمان اهل تسنن در حل اين مشكل روشن شد. بديهى است كه سكوت نسبت به وجود حديث «إلاّ باب علي عليه السلام» ستمى ناروا است كه خداوند از آن چه ستمگران انجام مى دهند، غافل نيست. از طرفى باطل دانستن آن، امرى است كه خدا و مؤمنان آن را نمى خواهند.
بنابراين دو راه پيش روى ماست:
1 . پذيرش و اعتراف به جعلى و ساختگى بودن حديث «دريچه» كه حقيقت تلخ است.
2 . جمع بين دو حديث به گونه اى كه آزادانديشان بپسندند!
از اين دو راه، ابن حجر عسقلانى و گروهى از متقدّمين و متأخّرين راه دوم را برگزيده اند; ولى سخنان آنان متناقض است و در اين راه تلاش هايى نوميدانه انجام داده اند.