انديشه اى در متن حديث و مدلول آن
اكنون، پس از بررسى سند حديث، ناگزير بايد در مورد متن حديث و مدلول آن نيز بينديشيم و متن حديث را به دقّت بنگريم; زيرا در مواردى كه با وجود معتبر بودنِ سندِ حديث، متنِ آن ها متفاوت باشد، علماى حديث ناچار به تكرار واقعه قائل مى شوند.
ولى هنگامى كه تكرار و تعدّد واقعه ممكن نباشد، و جمع كردن ميان عبارت هاى مختلفِ حديث مقدور نشود، اين امر در نظر آن ها، قرينه و نشانه اى بر اين است كه چنين قضيّه اى، اصلاً واقعيّت نداشته است.
علماى حديث چنين تقرير كرده اند و همين را مبناى بسيارى از احاديث فقهى، اخبار، قضاياى تاريخى و مانند آن ها، قرار داده اند و بدان عمل مى كنند. از اين رو، چاره اى جز بررسى دلالات حديث نيست.
گاهى حديث از جهت سند صحيح است ولى از جهت دلالت، با ضرورت عقلى يا محكمات قرآن يا سنّت قطعى و يا حقيقت قضيّه مخالف است.
ما در اين جا با فرض صحّتِ سندِ حديث و قبولِ آن، متن اين حديث و مدلول آن را در چند قسمت مورد بررسى قرار مى دهيم.
منو
منو